Pitcher in boomteelt en vaste planten

Onlangs kreeg de fungicide Pitcher van ADAMA een bredere toelating in de boomteelt en vaste planten. Paul Derikx, teeltadviseur van Mertens is daar blij mee. “Met Pitcher krijgen kwekers een extra mogelijkheid om te wisselen van werkzame stof”, zegt Derikx. Hij vindt ook de preventieve werking van Pitcher in verschillende teelten belangrijk.

De fungicide Pitcher van ADAMA heeft vanaf 2 juli 2021 ook een toelating in bos- en haagplantsoen, vruchtbomen en -struiken, sierheesters, inclusief rozen, coniferen, kerstbomen en vaste planten (onbedekte teelt). Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) had Pitcher in oktober 2019 al toegelaten in Buxus, bloemisterijgewassen en vaste planten. “Een bredere toepassing van Pitcher in de boomteelt is een goede aanvulling voor kwekers om schimmels te beheersen”, zegt Paul Derikx, teeltadviseur en commercieel manager van Mertens Groep, toeleverancier voor de tuinbouw, tuinretail en groensector. Derikx werkt al 15 jaar bij Mertens en hij adviseert bedrijven in de landen tuinbouw, boomkwekerij, tuinretail en groensector. Daarnaast is hij verantwoordelijk voor alle kennisontwikkeling bij Mertens. Volgens Derikx is er in de markt zeker behoefte aan nieuwe fungiciden voor toepassing in genoemde sectoren.

Meer dan 2.000 gewassen

Het areaal boomteelt in ons land beslaat in totaal krap 17.000 hectare en bleef de afgelopen tien jaar vrij constant. “De boomteeltbedrijven schalen wel op, professionaliseren en automatiseren. De boomteelt omvat meer dan 2.000 gewassen. Van bosplantsoen, laanbomen, bodembedekkers en haagplanten tot sierheesters, zoals rozen en hortensia’s”, vertelt Hans Pijpers, technical supportmanager fruit en boomkwekerij van ADAMA. “Er is een grote diversiteit aan planten in de boomkwekerij en misschien wel net zoveel ziekten en plagen, waarbij schimmels altijd op de loer liggen. Een belangrijke reden voor ADAMA om de toelating van Pitcher te verbreden, want de boomkwekerij en vasteplantenteelt zijn voor ons belangrijke sectoren”, zegt Pijpers. De uitbreiding van de toelating is gegaan via een NLKUG-aanvraag bij het Ctgb en dat staat voor uitbreidingsprocedure voor gebruik kleine toepassingen uitsluitend in Nederland. “Deze procedure betekent dat voor nieuwe toepassingen niet in alle teelten een werkzaamheidsen fytotoxiciteitonderzoek is uitgevoerd. Dat geldt voor alle middelen die via een NLKUGaanvraag worden toegelaten. Voer daarom altijd een proefbespuiting uit voordat je Pitcher gebruikt”, adviseert Pijpers. Pitcher bevat twee werkzame stoffen: folpet (450 gr/l) en fludioxonil (60 gr/l).

Extra werkzame stof voor diverse teelten 

Pitcher is al twee jaar toegelaten tegen schimmels in Buxus. “Om Buxus schoon te houden is Pitcher een mooie nieuwkomer. Het is werkzaam tegen onder andere bladvlekkenziekte Cylindrocladium, taksterfte en Phoma en combineert in Buxus goed met onder andere Spirit. Ik verwacht dat Pitcher in veel gewassen een goede aanvulling is op andere middelen tegen diverse varianten van bladvlekkenziektes. Want Pitcher zorgt met fludioxonil voor een extra werkzame stof. Een ander groot voordeel is de multi-site werking van Pitcher, veel andere middelen hebben een enkelvoudige werking”, concludeert Derikx. “In een praktijkproef, uitgevoerd door Compas Agro, is Pitcher getest tegen Botrytis in lavendel. Pitcher kwam als een van de best werkzame middelen naar voren ten opzichte van veel andere gebruikte middelen in die teelt.” 

Hij ziet ook mogelijkheden om in diverse gewassen de veel voorkomende schimmel echte meeldauw preventief aan te pakken met Pitcher, zeker in combinatie met een triazool. Het is een goede aanvulling op het beperkte middelenpakket. “In laurier zie je vaak verschillende bladvlekkenschimmels gedurende het groeiseizoen. In deze teelt kun je Pitcher ook preventief inzetten.” In vruchtbomen kan bij natte weersomstandigheden, zoals dit jaar, schurft al vroeg in het seizoen tot ontwikkeling komen. “Voor de aanpak van schurft hebben kwekers diverse middelen voorhanden, maar het aantal keren dat ze een middel mogen inzetten, is beperkt. Dan is het fijn om te kunnen afwisselen met een extra middel, zoals Pitcher, om resistentie te voorkomen”, stelt Derikx, die aangeeft dat schurft een Ascomyceet is. Omdat de schimmel Anthracnose (Colletotrichum gloeosporiodides) in dezelfde groep valt, kan Pitcher hiertegen ook een werking hebben. 

ADAMA heeft in de literatuur de mogelijke werking onderzocht van de werkzame stoffen in Pitcher tegen verschillende schimmels die voorkomen in verschillende gewassen (zie tabel Overzicht verwachte werking Pitcher op genoemde schimmels en gewassen). Een ander belangrijk voordeel is dat Pitcher geen residu nalaat op het gewas. “Dat is belangrijk, omdat dit voor afnemers, zoals retail of tuincentra, vaak een belangrijke voorwaarde is”, zegt Pijpers. Schurft, Botrytis en Cylindrocladium zijn veel voorkomende schimmels in de boomteelt. “Bij warmte na een nat voorjaar zie je bladvlekkenziekten snel opkomen. Klimaatverandering heeft zeker geleid tot een toename van Cylindrocladium in Buxus. Tien jaar geleden kwam ik dat nauwelijks tegen”, zegt Derikx, die daarbij aantekent dat we tien jaar terug nog een breder fungicidenpakket hadden. “Dat geldt ook voor herbiciden. Kwekers konden de onkruiddruk toen effectiever omlaag brengen, waardoor schimmels ook minder kans kregen. Daarom is het goed dat er een middel als Pitcher bijkomt.”

‘Blijf goed kijken naar je gewas’ 

Bij de beheersing van schimmels is toepassing van een goede combinatie aan fungiciden op het juiste moment cruciaal. “Als je een eerste aantasting ziet, moet je er direct met curatieve middelen bovenop zitten. Pak het probleem aan als het nog klein is, want schimmels kunnen explosief toenemen, van bijna niks tot hele zware aantastingen”, weet Derikx, die vindt dat veel controle in het gewas van cruciaal belang is. “Loop vaak genoeg door je gewas, kijk wat er gebeurt en handel naar wat je ziet. Dat is van cruciaal belang en de sleutel voor een succesvolle teelt.” Daarnaast zijn goed water geven en de juiste voeding een belangrijke voorwaarde voor een gezond gewas. Ook anticiperen op weersomstandigheden is belangrijk bij het intomen van schimmelproblemen. “Er zijn verschillende waarschuwingssystemen voor schimmels op de markt. Bij een verhoogde kans op schimmelinfecties waarschuwen wij kwekers ook”, zegt Derikx.

Weerbaarheid plant vergroten

Een goede watervoorziening en voeding (inclusief sporenelementen) van een gewas verhogen de weerbaarheid van planten. Het verminderen van stress verlaagt het risico op aantasting door schimmels. “Bedenk dat er altijd schimmels latent aanwezig zijn in het teeltmedium of via sporen op het blad. Bij verzwakking van een plant of nadat insecten gaatjes in blad of stengel prikken, slaan schimmels toe”, zegt Derikx. Hij geeft aan dat biostimulanten en plantversterkers een aanvullende rol kunnen spelen in verhoging van de weerbaarheid van planten. Pijpers ziet ook kansen voor goede resultaten met een geïntegreerde teelt, waarin telers, naast chemie, ook alternatieven toepassen en teelttechnisch de puntjes op de i zetten. “Pitcher combineren met plantversterkers en biostimulanten biedt kansen. ADAMA werkt ook aan alternatieven voor chemie en doet hiermee ervaring op, want dat aandeel gaat zeker toenemen”, zegt Pijpers.

Overzicht verwachte werking Pitcher op genoemde schimmels en gewassen 
Uit een literatuurstudie van ADAMA blijkt werking van de werkzame stoffen in Pitcher tegen onderstaande schimmels in genoemde gewassen zeer aannemelijk.